Når ingenting er «godt nok»: Voss Kommunikasjon rustar elitesoldatar for arktisk overleving

På Mjølfjell, i bitande kulde og whiteout, trenar NATO-soldatar på å overleve og operere i det tøffaste klimaet me har å by på. For Parallax Combat Training er påliteleg samband ikkje berre eit verktøy – det er ein kritisk komponent. Voss Kommunikasjon har levert løysingane som tåler testen.

– Me må vereførebudde på at det verste kan skje, sjølv om me aldri har hatt ulukker her oppe.

Desse orda kjem frå Alex, ein veteran med 16 år i forsvaret og bakgrunn som skarpskyttar. Han er ein av hjernene bak Parallax Combat Training Solutions, eit selskap grunnlagt av Alan Jensen for å tilby høgspesialisert trening i skarpskyting og operasjonar i utfordrande klima til NATO-samarbeidet. Selskapet har to hovudområder: kurs og trening, mellom anna på Mjølfjell og i Bergsdalen. Selskapet produserer òg G.O.A.S.T Target System, deira eigenutvikla målskiver, basert på 50 kombinerte år med militær skarpskyttar-erfaring.

Når vinden uler i 12 sekundmeter og gradestokken kryp ned mot det same talet i minus, duger ikkje hyllevare, og her kjem Voss Kommunikasjon inn i biletet.

Alexander Rishovd med ein rikhaldig vest, inkludert sambandsutstyr. Gjennom karrieren har Alex vore instruktør på fleire internasjonale spesialiseringskurs for spesialstyrkar innan urban, alpint og ørkenmiljø. Han har òg tenestegjort to gonger med ISAF.

Nokre av fokusområda er nærvernekurs med køyretøy. Der er det spesialeffektar, 270-graders skytebaner og målrike øvingsmiljø. Bilete frå eit kurs med høg grad av realisme.

«Cold Weather Operations»

Parallax CTS har spesialisert seg på det dei kallar «cold weather operations» – operasjonar knytt til klima der kulda utgjer ein risiko. Hit kjem soldatar frå heile verda, frå USA og Australia til Tyskland og Estland, for å lære seg kunsten å krige – og overleve – om vinteren.

– Fleirtalet av kursame køyrer er vinterretta. Det handlar om snøscooter-mobilitet, vinteroverleving og det å fungere som soldat under slike forhold, forklarar Alex.

Under øvingane køyrer dei snøscooter i krevjande terreng, ofte i stummande mørker med nattoptikk eller i tett snøkave og dårleg vêr. Støyen er enorm, og sikta kan vere tilnærma null. I slike situasjonar er krystallklar kommunikasjon avgjerande for tryggleiken.

– Du kan ha einingar som ligg fleire kilometer frå kvarandre. Me må kunne koordinere tryggleiksvinklar og posisjonar for å synkronisere stridsfeltet. Om ein snøscooter velter, eller nokon blir skadde, må me kunne kalle opp hjelp med ein gong.

Sambandsdekning er kritisk for å kunne koordinere evakuering mellom bedrifta sitt medic- og førstehjelpspersonell, skadestadsleiar og AMK, for dersom vêret er dårleg, kjem ikkje luftambulansen fram. Me øver både på evakueringskjeda og har dette med i risikovurderinga når me gjennomfører slike aktivitetar.

Offroad-køyring, køyreteknikk, eigenberging (self-recovery), høgfartskøyring er kurs dei leverer til norske og allierte samarbeidsparnere.

Mjølfjell - Brandset skyte- og øvingsfelt er organisert under Haakonsvern orlogsstasjon. Parallax CTS får nytta alle fasilitetar til sine kurs.

– Kvalitet er det me legg som grunnlag i alt me gjer. Me vil heller seie nei enn å gjennomføre noko med middels kvalitet, slår Alex fast.

Alexander Rishovd

Frå hyllevare til skreddarsaum

Då Parallax innsåg at dei enkle radioane dei hadde brukt tidlegare ikkje lenger heldt mål, banka dei på døra hos Voss Kommunikasjon. Kompleksiteten i kursa auka og kravet til god sambandsdekning vart høgare. Det fungerte på standplass men ikkje i eit krevjande miljø.

– Me treng utstyr som tåler bruken vår. Det må fungere under alle forhold. Det er kritisk, seier Alex.

Valet fall på Zodiac-radioar, men det var oppfølginga og tilpassinga til deira spesielle aktivitet og behov som vippa vektskåla, og Alex trekkjer fram eit konkret døme på korleis hyllevare måtte tilpassast røyndomen:

– Voss Kommunikasjon leverte ein veldig god startpakke, men knappen for å snakke (PTT –Push-to-Talk) var for liten. Når du står med store vindvottar i minusgrader, klarer du ikkje å treffe ein liten knapp, forklarar han.

Dette vart løyst med ein gong.

– Me fekk ein stor PTT-knapp som me kan klemme på med heile handa. Det fungerer kjempebra. Når ting skal brukast, må det berre verke. Det er ingen «mikkmakk», du slår det på, og det er bra.

– I tillegg leverte de jo mykje meir enn berre nye monofonar med større PTT-knapp. Me prøvde oss først med Zodiac, men de hjelpte oss med å leggje om heile sambandsstrukturen til Hytera. De har vore kjempehjelpsame med å sjå på ulike konsept for bruk av ATAK, digitale samband og repeaterar. Eg har også sagt det før, og det er at eg har ikkje møtt nokon andre bedrifter i Noreg som har den kundetilfredshetsinnstillinga som de har, seier Alex om samarbeidet med Voss Kommunikasjon.

Tom-Erik Jensen frå Voss Kommunikasjon var med på ein øvingsdag på Mjølfjell og fekk sjå utstyret i bruk.

Allierte spesialsoldatar frå m.a. Danmark og Tyskland var til stades på Mjølfjell. Her frå matpausen med servering av varm mat frå Kårdal.

Med over åtte europeiske instruktører med på laget er breidda i aktiviteten stor. Kva situasjonar som er nyttig å trene på, endrar seg stadig.

Norsk kvalitet i alle ledd

For Parallax er integritet viktig. Dei kunne flagga ut for å spare pengar, men har valt å bli i Noreg. Dei produserer eige utstyr her, og dei vel norske partnarar som Voss Kommunikasjon som deler deira syn på kvalitet. Dei kjøper lokalt så langt det går, då me var på besøk fekk dei levert varm mat frå Kårdal.

– Kvalitet er det me legg som grunnlag i alt me gjer. Me vil heller seie nei enn å gjennomføre noko med middels kvalitet, slår Alex fast.

Det er ein filosofi som resonnerer godt i veggane hos Voss Kommunikasjon. Enten det er samband til ein anleggstunnel eller til spesialsoldatar i snøstorm, er oppdraget det same: Det må fungere når det verkeleg gjeld.